Το Θέμα
Το άρμα θα φτιαχτεί για να δοθεί δώρο σε πολύ καλό μου φίλο. Ο φίλος μου υπηρέτησε ως δόκιμος αξιωματικός στα τεθωρακισμένα και αυτό που φτιάχνω είναι το άρμα όπου ήταν αρχηγός πληρώματος. Το έχω υποσχεθεί εδώ και πάρα πολύ καιρό και έπρεπε επιτέλους να δώσω στο εν λόγω έργο προτεραιότητα. Το άρμα θα κατασκευαστεί σε φάση ανεφοδιασμού με πυρομαχικά οπότε θα μπουν και οι ανάλογες φιγούρες.
Πρόκειται για άρμα τύπου M-60A1 RISE Passive. 357 τέτοια άρματα (και άλλα 312 Μ-60Α3 TTS) παρελήφθησαν από τον Ελληνικό Στρατό την περίοδο 1992-93 από τα αμερικανικά αποθέματα επιτρέποντας την ενίσχυση απόσυρση απαρχαιωμένου υλικού του αρματικού μας δυναμικού και την σημαντική ενίσχυση του όπλου. 
Πλέον το σύνολο των Μ-60 έχουν αποσυρθεί από τον Ελληνικό Στρατό έχοντας αντικατασταθεί από Leopard 2 (αν και αρκετά παραμένουν σε αποθήκευση). Το Μ-60 ήταν το αποκορύφωμα της σειράς αρμάτων Patton και το καλύτερα προστατευμένο άρμα της εποχής του (και μάλλον το καλύτερο συνολικά).
Περισσότερες πληροφορίες για το άρμα: http://en.wikipedia.org/wiki/M60_Patton

To Κιτ
Το κιτ είναι αυτό:


Δυσκολεύτηκα να βρω κάποιο κιτ αφενός γιατί κάποια έχουν σταματήσει να παράγονται (όπως αυτό της Revell) και αφετέρου γιατί και τα διαθέσιμα δεν τα έβρισκα στα μοντελιστικά καταστήματα. Είναι το τρίτο Μ-60 που φτιάχνω και έτσι μπορώ να πω ότι έχω κάποια εμπειρία στο θέμα.... Το εν λόγω κιτ είναι πολύ κάλο και έχει πολλά έξτρα κομμάτια οπότε μπορεί να φτιαχτεί σε κάθε έκδοση του Α1 ή Α3 ενώ δίνει και τους δύο προβολείς που κατά καιρούς έχουν τοποθετηθεί στο άρμα. Γενική εντύπωση για το κιτ της Tamiya είναι ότι δεν φτάνει το επίπεδο του αντίστοιχου της Revell (του οποίου όμως η παραγωγή έχει σταματήσει) δίνει όμως περισσότερες δυνατότητες (φιγούρες, υποτυπώδες εσωτερικό, δυνατότητα πολλών εκδόσεων). Αντίστοιχα το κιτ της Trumbeter που είχα φτιάξει παλαιότερα (και το άφησα στην έδρα της Ταξιαρχίας όπου υπαγόταν η μονάδα μου) ήταν πολύ κατώτερο από τα άλλα δύο. Τα ελληνικά δεν είχαν φυσικά την πρόσθετη θωράκιση που δίνει το κιτ όποτε το μόνο θέμα είναι να καλυφθούν κάποιες τρύπες και εγκοπές για την στήριξή της, κάτι όμως που είναι σχετικά εύκολο. Θετικά σημεία ακόμα του κιτ είναι οι 3 φιγούρες, η θέση οδηγού και η δυνατότητα να κατασκευαστεί με ανοικτή την θυρίδα του. Θα χρησιμοποιηθεί επίσης για τα παρελκόμενα το σχετικό κιτ της Tamiya και πρόσθετες φιγούρες.


Η Παρουσίαση
Κατά την παρουσίαση θα δείχνω τις διαφορές τόσο από το αμερικάνικο όσο και ανάμεσα στις δύο εκδόσεις των ελληνικών Α1 και Α3 ώστε να μπορεί κανείς να ανατρέξει για βοήθεια αν θελήσει να φτιάξει κάποιο από τα δύο. Για σύγκριση των δύο εκδόσεων μπορεί κανείς εδώ http://www.pasyfimon.com/t805-topic να δει και το Α3 που είχα φτιάξει στα πρώιμα μοντελιστικά μου βήματα. 
Επίσης το βάψιμο θα γίνει αποκλειστικά με πινέλο.

Οι εργασίες προχώρησαν με το βάψιμο του άνω μέρους του σκάφους, του πύργου και του πυργίσκου του αρχηγού με το βασικό 117.
Στο σκάφος το σημείο που δείχνω με το κόκκινο βελάκι έχει ένα μικρό πλαίσιο για την στήριξη της πρόσθετης θωράκισης που στην περίπτωση του ελληνικού πρέπει να τριφτεί με γυαλόχαρτο για να φύγει. Τα προστατευτικά των προβολέων η έκδοση Α3 έχει αντερείσματα όπως τα δείχνω με κίτρινο χρώμα. Το κιτ δεν τα δίνει οπότε όποιος επιθυμεί να κατασκευάσει ένα Α3 θα πρέπει να τα κατασκευάσει ο ίδιος κόβοντας τμήματα από τα δύο έξτρα προστατευτικά προβολέων που δίνει το κιτ.


η διαφορά που φαίνεται στο χρώμα μεταξύ των δύο φωτογραφιών οφείλεται στο φλας (η πρώτη έχει φλας, η δεύτερη όχι) με την δεύτερη πιο κοντά στο πραγματικό χρώμα.

Στον πύργο τα σημεία που δείχνω με μπλε είναι που δεν θα πρέπει να τοποθετηθούν τα δύο κομμάτια Η16 που δεν τα έχει το ελληνικό. Σημαντική διαφορά ανάμεσα στην Α1 και Α3 έκδοση που είχε ο ΕΣ είναι το θερμικό χιτώνιο στην κάννη που έχει η Α3. Το κιτ δίνει και τις δύο κάννες και στην προκειμένη περίπτωση (Α1) χρησιμοποιούμε αυτήν χωρίς το χιτώνιο όπως προτείνουν και οι οδηγίες.
 

Και ο πυργίσκος του οδηγού:


Για ευκολία στο βάψιμο τα καλύμματα των περισκοπίων, του εξαερισμού, τα καπνογόνα και το καλάθι θα τοποθετηθούν μετά το βασικό χρωματισμό.

georgosk έγραψε:

Και ο πυργίσκος του οδηγού:

Ο πυργίσκος του αρχηγού και όχι όπως εκ παραδρομής έγραψα του οδηγού     

Το καλάθι του πύργου.

Πρόκειται για το καλάθι που βρίσκεται στο πίσω μέρος του πύργου και χρησιμοποιείται για να τοποθετούνται διάφορα παρελκόμενα καθώς και τα ατομικά είδη του πληρώματος όπως τα "λουκάνικα". Το παρουσιάζω ξεχωριστά γιατί είναι ένα "ιδιαίτερο" σημείο που θέλει προσοχή.
Αρχικά συναρμολόγησα και έβαψα το  πλαίσιο:
 

Εσωτερικά υπάρχει πλέγμα το οποίο πρέπει να κόψουμε σωστά χρησιμοποιώντας τα δύο πατρόν που δίνει στις οδηγίες. Για να έχω ακρίβεια κατά το κόψιμο σταθεροποίησα το πατρόν στο φύλλο του πλέγματος με συρραπτικό. Το τοποθέτησα διαγώνια για να έχω την σωστή φορά και να μην είναι το πλέγμα κάθετο και οριζόντιο αλλά διαγώνιο. Το φύλλο του πλέγματος φτάνει τουλάχιστον για δύο προσπάθειες, αλλά με την σωστή σταθεροποίηση του πατρόν έκοψα με ακρίβεια και μου έμεινε και το υπόλοιπο για το sper box.


Έπειτα τα κόλλησα στο πλαίσιο του καλαθιού όπου και θα βαφεί.

Ωραίο βγήκε το καλάθι!
Πλαστικό είναι το πλέγμα, ή λεπτή σίτα;

 

Το πλέγμα είναι μια εύκαμπτη σήτα που δίνει το ίδιο το κιτ.

Η ερπύστρια 

Οι εργασίες για την ερπύστρια έγιναν παράλληλα με άλλες. θα παρουσιάσω όμως συγκεντρωτικά όλα τα βήματα και τις σχετικές φωτογραφίες.

Στην αρχή έβαψα όλη την ερπύστρια με gun metal Νο 53 


Στην συνέχεια έκανα ένα έντονο wash με το Νο 27004. Στις φωτογραφίες που ακολουθούν στην πάνω ερπύστρια έχει γίνει η ενέργεια στην κάτω όχι ακόμα, έτσι φαίνεται η διαφορά.


Κατόπιν έβαψα τα λαστιχοτά πέλματα με μαύρο Νο 33. Μια εξαιρετικά μονότονη και σπαστική δουλειά. Ομοίως η κάτω πριν και η πάνω μετά την σχετική εργασία.


Τέλος οι φθορές έγιναν με στεγνό πινέλο και μία μίξη από 27002 και 27004 (σε αναλογία 80/20). Τα χρώματα αυτά αν τριφτούν με χαρτί ή ύφασμα γυαλίζουν και δείχνουν καλύτερα την φθορά του μετάλλου. Και αυτή η φωτογραφία δείχνει που το έχω κάνει μόνο στην πάνω.


Τα λαστιχοτά πέλματα για να μην δείχνουν σαν καινούργια τα πέρασα με ένα χαρτί κουζίνας εμποτισμένο με διαλυτικό στο οποίο είχα ξεπλύνει αρκετές φορές πριν τα πινέλα μου. Οπότε το τελικό αποτέλεσμα και στις δύο ερπύστριες για να φαίνονται και οι δύο πλευρές είναι αυτό:


Σχόλια και παρατηρήσεις όπως πάντα ευπρόσδεκτα στο αντίστοιχο θέμα http://www.pasyfimon.com/t854-topic

Ο προβολέας
Το άρμα που κατασκευάζω (θυμίζω φτιάχνω συγκεκριμένο άρμα και όχι απλά κάποιο Μ-60Α1 του ΕΣ) έφερε προβολέα υπέρυθρου/λευκού φωτός. Στο Μ-60 είχαν τοποθετηθεί δύο προβολείς ένας μεγάλος και ένας πιο στενός, βελτιωμένος, χαρακτηριστικό της έκδοσης RISE Passive η οποία είχε ενισχυμένες ικανότητες νυχτερινού αγώνα σε σχέση με τις προγενέστερες. Στην αρχική γενική επισκόπηση του κιτ έμεινα με την εντύπωση ότι έδινε και τους δύο προβολείς. Τελικά έκανα λάθος και καθώς τα κομμάτια έμπαιναν στην θέση τους, διαπίστωσα ότι το κιτ δίνει μόνο τον αρχικό, τον μεγάλο προβολέα. Ευτυχώς τον στενό προβολέα τον είχα περισσευούμενο από το κιτ της Revell, γι' αυτό και δεν το πολύ έψαξα αρχικά....
Το θέμα είναι τώρα ότι αν κάποιος θέλει να φτιάξει ένα άρμα Μ-60Α1RISE Passive με το προβολέα του είναι πρακτικά δύσκολο έως αδύνατο διότι αφενός το κιτ της Revell δεν είναι πλέον σε παραγωγή (και όσο και αν το αναζήτησα δεν το βρήκα πουθενά) αφετέρου από όσο έχω ψάξει δεν τον δίνει κάποιο άλλο κιτ (Αν υπάρχει σε βελτιωτικό σετ δεν ξέρω). Η επιλογή που έχει κάποιος μοντελιστής αν δεν βρει τον προβολέα (κάπου που εγώ τουλάχιστον δεν ξέρω) για να αναπαραστήσει άρμα Μ-60Α1 του ΕΣ είναι να φτιάξει ένα RISE (χωρίς δηλαδή την αναβάθμιση Passive, άλλωστε αυτά που είχε παραλάβει ο ΕΣ ήταν και το δύο εκδόσεων) που μοντελιστικά δεν έχει άλλη διαφορά εκτός του προβολέα.
Η κατασκευή τώρα από του προβολέα από το κιτ της Revell αποδείχτηκε επίσης προβληματική. Κακή εφαρμογή και κακή ποιότητα με ανάγκασαν να βάλω τόσο στόκο και να ρίξω τόσο τρίψιμο όσο δεν είχα ρίξει σε όλο το μοντέλο μαζί. Τώρα πως εγώ, όπως έγραψα και στο πρώτο ποστ, έχω καλή ανάμνηση από το κιτ της Revell αυτό είναι μια άλλη ιστορία.... Μάλλον δεν θυμάμαι καλά ή/και η μοντελιστική μου αντίληψη ήταν πολύ διαφορετική στο τότε πρώιμα μοντελιστικά βήματά μου...  Τέλος πάντων νομίζω ότι τελικά τα κατάφερα, ακολουθούν φωτογραφίες από διάφορα στάδια της κατασκευής και στο τέλος τοποθετημένος επί του ασπιδίου πάνω από το πυροβόλο.


Η τρύπα στο πλάι είναι για να μπει το καλώδιο σύνδεσης με το πύργο (για πρακτικούς λόγους θα μπει σε επόμενο στάδιο της κατασκευής) ενώ εκκρεμεί και το βάψιμο του φακού.

Ωραία φαίνεται να εξελίσσετε Γιώργο. Μεθοδικός και προσεκτικός για άλλη μια φορά.
Ανεξάρτητα από τις μοντελιστικές γνώσεις του φίλου σου, πιστεύω ότι θα ικανοποιηθεί και με το παραπάνω.
Για την λεπτομερή περιγραφή βέβαια, ούτε λόγος

Ευχαριστώ Χρήστο.  Μέχρι στιγμής όλα πάνε καλά, βοηθάει και το καλό κιτ, ελπίζω να πάει έτσι μέχρι τέλους.

Γενική επισκόπηση της πορείας του μοντέλου. Τοποθετήθηκε το καλάθι, ο προβολέας, τα καπνογόνα και οι τροχοί κίνησης και επιστροφής της ερπύστριας. Σε αυτό το στάδιο έχει ολοκληρωθεί το βάψιμο με το βασικό χρώμα Νο 117 και του ασπίδιου του πυροβόλου και της βάσης του πολυβόλου του αρχηγού με Νο 155 . Παραθέτω φωτογραφίες από το μοντέλο όπως είναι τώρα.
 

Στα επόμενα στάδια θα ακολουθήσουν μια σειρά βελτιώσεων του μοντέλου προκειμένου αφενός να καλυφθούν αδυναμίες και ελλείψεις του κιτ και αφετέρου για να αποδοθεί σωστά το άρμα που κατασκευάζω. Φυσικά θα γίνει αναλυτική παρουσίαση για κάθε μια από αυτές τις βελτιώσεις....

Τα περισκόπια 
Ένα από τα σημεία που κατά την γνώμη μου χρίζουν βελτίωσης στο εν λόγω κιτ είναι τα περισκόπια του οδηγού, του πυροβολητή και του αρχηγού. Το κιτ τα δίνει τα ανοίγματα των περισκοπίων κενά λες και το άρμα είναι εγκαταλελημένο και κανιβαλισμένο. Αποφάσισα λοιπόν να τα βελτιώσω για να δείχνουν πιο αληθινά. Αν την εν λόγω εργασία την είχα προβλέψει από την αρχή θα γινόταν πολύ πιο εύκολα. Αλλά έστω και με κάποια δυσκολία το επιχείρησα.
Από κάποια συσκευασία (ούτε που θυμάμαι τι ήταν) είχα κρατήσει ένα σχετικά χοντρό διάφανο πλαστικό

Το οποίο το έκοψα σε μακρόστενα κομμάτια με την στενή πλευρά να ταιριάζει στο άνοιγμα του κάθε περισκοπίου. Έβαψα με Νο 11 την μία πλευρά και τα τοποθέτησα στα ανοίγματα με την βαμμένη πλευρά από μέσα ώστε το χρώμα να φαίνεται πίσω από την διαφάνεια και να δίνει κάπως μια αίσθηση βάθους. 
Παραθέτω φωτογραφίες από πριν και μετά.
Του αρχηγού:
 

Του πυροβολητή:


Του οδηγού:

Μπορεί τα περισκόπια να έγιναν με τον δύσκολο τρόπο, πιστεύω όμως πως άξιζε τον κόπο.
Το άρμα δείχνει πολύ καλύτερα τώρα.

Σίγουρα άξιζε τον κόπο και μη σου πω στην τελική καλύτερα που έδινε τα ανοίγματα κενά τουλάχιστον μπορείς να το βελτιώσεις. Σε άλλα κιτ που είναι τελείως κλειστά π.χ. στο Μ-60Α3 της Revell ναι μεν δεν μπαίνεις στην διαδικασία των βελτιώσεων αλλά το αποτέλεσμα είναι πολύ κατώτερο.

συνέχισε αρχηγέ καλά το πας.   

Προσεκτική, μεθοδική δουλειά, αν και δεν γνωρίω το αντικείμενο, έχει γίνει πολλή μελέτη για κάθε στάδιο.  Ίσως μία σταγόνα ακρυλικής κόλλας για διαφανή σε κάθε περισκόπιο, να βελτίωνε ακόμη περισσότερο την αίσθηση του χοντρού κρυστάλλου. Καλή συνέχεια!

.... βελτιώσεων συνέχεια ....

Οι παρακάτω βελτιώσεις παρουσιάζονται άβαφες για να φαίνονται καλύτερα. Το χρονικό σημείο είναι το κατάλληλο για να λάβουν χώρα (σε αντίθεση με τα περισκόπια που καλό είναι να γίνουν σε αρχικό στάδιο)
Στον προβολέα τοποθέτησα στο κέντρο του φακού ένα διάφανο κομμάτι (από το κουτί με τα περισσεύματα) που θα βαφεί μαύρο, έτσι θα είναι πιο κοντά στον πραγματικό.


Στο πίσω μέρος του σκάφους οι λασπωτήρες εκτείνονται και εσωτερικά όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες. Τα εν λόγω κομμάτια δεν υπάρχουν στο κιτ και το θεωρώ σημαντική έλλειψη. Προσωπικά δεν έχω δει M-60 χωρίς αυτά, ούτε καν στις φωτογραφίες ενός πραγματικού στο κουτί του κιτ. Για την κατασκευή χρησιμοποιήθηκε πλαστικό από ποτηράκι στιγμιαίου καφέ σε σκευασία μια χρήσης - ταξιδιού (πολλοί το ξέρουν και ως "σπαστό"). Για να κοπεί σωστά για την πάνω καμπύλη χρησιμοποίησα την εξωτερική πλευρά του άνω τμήματος του λασπωτήρα και για την εσωτερική καμπύλη ώς οδηγούς τα κομμάτια Β9 και Β13 που δεν χρησιμοποιούνται στο κιτ και αποτελούν την βάση του κάθε κινητήριου τροχού. Αφού τράβηξα τις γραμμές - οδηγούς έκοψα και μετά από μερικές δοκιμές είχα το αποτέλεσμα που φαίνεται παρακάτω. Θα βαφούν όπως και το υπόλοιπο άρμα.


Ένα άλλο κομμάτι που λείπει από το κιτ είναι η βάση στήριξης της ανοικτής θυρίδας του οδηγού που επίσης υπάρχει σε όλες τις φωτογραφίες του εν λόγω άρματος ακόμα και στην καλλιτεχνική απεικόνιση στο μπροστά μέρος του κουτιού του κιτ.  Διακρίνεται άβαφο επί της θωρακίσεως. Επίσης θα βαφεί όπως όλο το άρμα.

Η παραλλαγή (μέρος 1ο)

Τα άρματα και γενικά κάθε όχημα του Ε.Σ. είναι βαμμένο με το σχέδιο παραλλαγής τύπου MERDC. Κατά την γνώμη μου από τα πιο ωραία σχέδια. Στο εν λόγω άρμα έβαψα την παραλλαγή σύμφωνα με το σχέδιο τόσο στο χρώματα όσο και στο μοτίβο. Βέβαια στην πραγματικότητα έχουμε δει πολλές φορές άρματα με διαφορές στις αποχρώσεις είτε λόγω φθοράς είτε λόγω ... έμπνευσης... Άλλα και στο σχέδιο οι αυτοσχεδιασμοί είναι συχνό φαινόμενο.... Με βάση αυτά τα δεδομένα στα προηγούμενα δυο Μ-60 που έχω φτιάξει κινήθηκα πιο ελεύθερα στην απόδοση του σχεδίου της  παραλλαγής. Εδώ όμως ήθελα περισσότερη ακρίβεια. Στο "λευκό" και στο μαύρο κινήθηκα λίγο πιο ελεύθερα σε λίγα σημεία αλλά χωρίς υπερβολές.
Το χρώματα είναι: πράσινο Νο 117, καφέ Νο 118, πολύ ανοικτό γκρι (δείχνει σχεδόν λευκό) Νο 28 και μαύρο Νο 33.
Στο πρώτο μέρος δείχνω μόνο το καφέ  για να φανεί το σχέδιο.

Σκάφος:


Ο πύργος:

Η παραλλαγή (μέρος 2ο)

Ολοκληρωμένη


Και με τους τροχούς τοποθετημένους όπου κάποιους τους έβαψα καφέ.


Όλη η παραλλαγή βάφτηκε με "ελεύθερο χέρι" χωρίς κανενός είδους μασκάρισμα.

georgosk έγραψε:

[b]Όλη η παραλλαγή βάφτηκε με "ελεύθερο χέρι" χωρίς κανενός είδους μασκάρισμα.

  

Ωραία το έβαψες!   

Ο κινητήριος τροχός βάφεται μόνο απ'έξω ή πρέπει να βαφτεί όλος;

Tazman έγραψε:

Ο κινητήριος τροχός βάφεται μόνο απ'έξω ή πρέπει να βαφτεί όλος;

Το θέμα με έχει απασχολήσει αρκετά. Στις περισσότερες φωτογραφίες από ελληνικά είναι τόσο σκονισμένα που δεν βρίσκω άκρη. Σε σχέδια για την παραλλαγή και σε μια πολλή καλή μοντελιστική δουλειά που βρήκα στο διαδίκτυο το έχουν όπως το έφτιαξα. Θα ρωτήσω και τον φίλο μου αν θυμάται πως ήταν στο άρμα του και αν είναι θα το αλλάξω. Στο σημείο που είμαι και καθώς οι τροχοί δεν είναι κολλημένοι είναι πολύ εύκολο.

Το ΣΚ που μας πέρασε καταφέραμε να συναντηθούμε (πολλές υποχρεώσεις βλέπεις) με το φίλο μου για μια γενική επισκόπηση της πορείας   του μοντέλου. Μου είχε εκτυπώσει και κάποιες φωτογραφίες (όχι ψηφιακές) του άρματος από την εποχή της θητείας του τις οποίες σκάναρισα:


Όπως μπορεί να δει κάποιος παρατηρητικός υπάρχουν κάποιες μικρές διαφορές από αυτό που φτιάχνω. Τις οποίες τις δουλεύω και θα ποστάρω σχετικές φωτογραφίες προσεχώς με αναλυτική περιγραφή. Το σχέδιο της παραλλαγής λόγο σκόνης και φθορών με δυσκολία διακρίνεται, οπότε δεν μπορούσα να βασιστώ στο φωτογραφικό υλικό. Από ότι θυμάται ο φίλος μου η ανανέωση του χρώματος γινόταν σε επίπεδο μονάδας με πέρασμα πάνω από το παλιό. Οπότε νομίζω ότι το βάψιμο με πινέλο στην προκειμένη περίπτωση μάλλον δίνει περισσότερη αληθοφάνεια.... Τον ρώτησα τι χρώμα είχαν οι κινητήριοι τροχοί της ερπύστριας και μου είπε ότι από ότι θυμάται ήταν πράσινοι, οπότε έκανα την σχετική αλλαγή.
Σημείο που μου έκανε εντύπωση είναι ότι οι ερπύστριες δεν είναι οι δικές του, αλλά από Μ-48 !!!!! Υπάρχουν και φωτογραφίες του εν λόγω άρματος από παρέλαση με τις κανονικές ερπύστριες. Δηλαδή έχουμε τα καλά μας παπούτσια για βόλτα και τα παλιά για τα χώματα.... 

Εχει γινει πολυ μελετη και μου αρεσει!! Μια χαρα εως εδω! Καλη συνεχεια!!