Ιστορία
Η αρχή της ιστορίας πηγαίνει πίσω στην εποχή που η Αμερικάνικη Αεροπορία στα πλαίσια του διαγωνισμού LWF αναζητούσε ένα ελαφρύ μαχητικό με κύρια αποστολή την αναχαίτιση ημέρας. Στα πλαίσια αυτού του διαγωνισμού αναμετρήθηκαν δύο "φίδια" το YF-16 Viper (οχιά) και το YF-17 Cobra της Northrop. Την ιστορία την ξέρουμε λίγο πολύ όπου ο νικητής το F-16 αναδείχθηκε σε ένα από τα πιο πετυχημένα μαχητικά τζετ.
Ο χαμένος όμως το YF-17 (που η σχεδίασή του είναι μια εξέλιξη των βασικών γραμμών του F-5) είχε μια δεύτερη ευκαιρία καθώς εκείνη την εποχή το ναυτικό έψαχνε ένα αεροσκάφος για να συμπληρώσει το F-14 και να αντικαταστήσει μια σειρά από τύπους στα αμερικάνικα αεροπλανοφόρα. Το έτοιμο σχέδιο της Northrop ήταν μια καλή πρόταση από την στιγμή μάλιστα που είχε δύο κινητήρες και μια σειρά από πτητικά χαρακτηριστικά (καθότι η όλη σχεδίαση βασιζόταν στον κανόνα των επιφανειών) που το έκαναν ιδανικό για μια έκδοση ναυτικού μαχητικού. Όμως η εταιρεία δεν είχε προσβάσεις στο ναυτικό (ναι έπαιζαν και αυτά!!!) οπότε επέλεξε την συνεργασία με έναν κλασσικό προμηθευτή του ναυτικού την Mc Donnell Douglas (μετέπειτα απορροφήθηκε από την Boing). Η MDD το εξέλιξε στο F/A-18 Hornet ένα μεγαλύτερο και βαρύτερο αεροσκάφος που από ελαφρύ βρέθηκε να είναι ένα μέσου βάρους της κατηγορίας του F-4. Το  γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις προβλέψεις για επιχειρήσεις από αεροπλανοφόρα όπως το βαρύτερο σύστημα προσγείωσης, το άγκιστρο ανάσχεσης και ο μηχανισμός αναδίπλωσης της πτέρυγας επιβάρυναν τις επιδώσεις σε σχέση με το Cobra.  Από την άλλη το μαχητικό απέκτησε ένα πλήρες πακέτο ηλεκτρονικών που το κατέστησαν το πρώτο πραγματικό μαχητικό πολλαπλών ρόλων στον κόσμο εξ ου και το F/A (μαχητικό / επιθετικό). Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για το εκπληκτικό για την εποχή του ραντάρ APG-65 του οποίου τις δυνατότητες έμελε να γνωρίσει τελικά η ΠΑ είκοσι περίπου χρόνια μετά από την τοποθέτηση του στα εκσυγχρονισμένα F-4E PI2000 (ένα άκρως αμφιλεγόμενο πρόγραμμα…. αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία). Το ραντάρ αυτό πάντως ακόμα και με τα δεδομένα του σήμερα παραμένει ένα από τα καλύτερα ντόπλερ ραντάρ υπερέχοντας του APG-68 των F-16C σε εμβέλεια και ισχύ….
Η Northrop όμως κράτησε για τον εαυτό της την έκδοση ξηράς του F/A-18 την επονομαζόμενη L (Land) όπου αφαιρώντας την υποδομή για επιχειρήσεις από αεροπλανοφόρα μείωσε το βάρος, αύξησε την εσωτερικά μεταφερόμενη ποσότητα καυσίμου στην άτρακτο και την δυνατότητα μεταφοράς όπλων τόσο με την προσθήκη ενός επιπλέον πυλώνα σε κάθε πτέρυγα όσο και το συνολικό βάρος. Στις πτέρυγες δεν θα υπήρχαν καθόλου δεξαμενές καυσίμου και σε συνδυασμό με την αφαίρεση του μηχανισμού αναδίπλωσης θα είχε ελάχιστο πτερυγιακό φόρτο, ειδικά με μόνο όπλα αέρος – αέρος, τεράστιο πλεονέκτημα για αποστολές εναέριας μάχης.   Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι και χάρις την αυξημένη ισχύ των κινητήρων (σε σχέση με το YF-17, στοιχείο βασικό για ναυτικό περιβάλλον) καθώς και όλες τις μειώσεις βάρους και την «καθαρή» πτέρυγα, το L ανακτούσε σε σημαντικό βαθμό τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά το προγόνου του  YF-17 σε επιτάχυνση και ελιγμούς αυξάνοντας το όριο στα 9g (7,5 το ναυτικό) καθιστώντας το έναν πολύ δύσκολο αντίπαλο στην κλειστή αερομαχία.
Πάρα όμως το ότι το F/A-18L Cobra (πήρε το παλιό όνομα και όχι το Hornet του ναυτικού) ήταν ένα ολοκληρωμένο αεροπλάνο με εξαιρετικά ηλεκτρονικά, δυνατότητες παντός καιρού πολλαπλού ρόλου και πολύ καλές επιδώσεις εν τούτοις δεν προσέλκυσε πελάτες. Χωρίς παραγγελίες από τις αμερικάνικες ένοπλες δυνάμεις όλες οι χώρες που επέλεξαν το αεροπλάνο προτίμησαν την έκδοση του ναυτικού επιλέγοντας την δοκιμασμένη λύση…. Επίσης δεν ήταν δυνατό να προωθηθεί σε συμμάχους μέσω των FMS που είναι πρόγραμμα χρηματοδότησης αλλά αφορά μόνο ότι υπηρετεί και με τις αμερικάνικες ΕΔ (καθότι μέσω αυτών γίνεται η παραγγελία και στην συνέχεια παραδίδετε στην συμμαχό χώρα). Όλα αυτά αλλά και κάποιος μεγάλος πελάτης που δεν ήρθε ποτέ για να δεσμευτεί με το πρόγραμμα το οδήγησαν στον θάνατο.
Η πρόταση για το L αφορούσε τόσο σε μονοθέσια όσο και σε διθέσια (που προτεινόταν περισσότερο) αεροσκάφη με χειριστή οπλικών συστημάτων στο πίσω κάθισμα επαναλαμβάνοντας την πρακτική των Phantom  των οποίων μάλιστα πλασαριζόταν και ως άμεσος αντικαταστατής (και κατά πολλές έννοιες ήταν). Όμως δεν κατασκευάσθηκε ποτέ ούτε ένα παρά μόνο σε πρόπλασμα από όπου και οι φωτογραφίες. Στους υποψήφιους πελάτες επιδεικνυόταν το YF-17 στο οποίο μάλιστα βάφονταν και κατά περίπτωση τα αντίστοιχα εθνόσημα μεταξύ αυτών και ελληνικά (βλέπετε σχετική 1η φωτογραφία). Αυτό προκάλεσε σε πολλούς σύγχυση που κρατεί ως τις μέρες μας σχετικά με την πραγματική μορφή του F/A-18L πιστεύοντας ότι θα ήταν βασικά το YF-17 ενώ στην πραγματικότητα ήταν μια τροποποίηση (ή μάλλον απλοποίηση απαλείφοντας τα «ναυτικά» χαρακτηριστικά) του F/A-18 A/B.


Η Ελληνική Διάσταση
Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία αναζητούσε το νέο της μαχητικό. Οι προτάσεις ήταν τα F/A-18, F-16, Mirage 2000 και Tornado IDS. Αυτή ήταν και η σειρά προτίμησης των επιτελών της ΠΑ. Όμως σε μία άκρως πολιτική απόφαση (έχουμε συνηθίσει από τέτοιες)  τελικά επελέγη το 2ο και 3ο. Μάλιστα το γαλλικό μαχητικό ήταν μια στρατηγική επιλογή διαφοροποίησης των πηγών προμήθειας οπλικών συστημάτων που είχε ήδη εγκαινιαστεί στην ΠΑ με το Mirage F-1CG ( και με άλλα οπλικά συστήματα στους άλλους κλάδους των Ε.Δ.) κι είχε να κάνει με την περίπτωση επιβολής αμερικάνικου εμπάργκο σε όπλα και ανταλλακτικά σε ενδεχόμενο (πολύ πιο πιθανό τότε) ελληνοτουρκικό πόλεμο.
Το θέμα ήταν ότι η Ελλάδα αν επέλεγε τουλάχιστον 120 μαχητικά από κάποιο αμερικάνικο τύπο έπαιρνε και γραμμή παραγωγής – συναρμολόγησης. Τελικά όμως με το σπάσιμο της παραγγελίας και την περικοπή σε 40 +40 από τα 120 το αρχικού προγραμματισμού δεν υπήρξε τέτοια δυνατότητα. Το ότι τα χρόνια που ακολούθησαν η Ελλάδα παρήγγειλε άλλα 145 μαχητικά 3ης γενιάς (ανεβάζοντας το σύνολο στα 225) και εκσυγχρόνισε άλλα 46 (10 Mirage 2000 και 36 F-4E) καταδεικνύει την πλήρη έλλειψη στοιχειώδους προγραμματισμού και δυστυχώς άλλη μια  χαμένη ευκαιρία για την Ελληνική Πολεμική Βιομηχανία…(δεν πιστεύω να πήγε το μυαλό σας στο πονηρό για μίζες και τέτοια .. α πα πα όχι στην χώρα μας αυτά…).
Επίσης και από επιχειρησιακής πλευράς η απόφαση της «αγοράς του αιώνα» (επικοινωνιακές μπούρδες…) έχει πολλά ερωτηματικά. Η αρμόδιοι της ΠΑ ήθελαν το F/A-18 σαν διάδοχο πρώτης γραμμής του διδύμου των F-4E / A-7H εκτιμώντας τα σημαντικά πλεονεκτήματα του σε ηλεκτρονικά, νυκτερινό αγώνα, δυνατότητες πολλαπλών ρόλων, δυνατότητα αναχαίτισης πέραν οπτικής εμβέλειας (BVR που τα άλλα υποψήφια μαχητικά τότε ούτε καν…) κι μεταφοράς όπλων. Όμως αγνοήθηκαν και επιλέχθηκαν δύο τύποι με παρόμοιες δυνατότητες και ρόλο επικεντρωμένο στην αναχαίτιση ημέρας (το ότι το F-16 με την ψηφιακή πρόοδο αργότερα εξελίχθηκε σε πραγματικά πολλαπλών ρόλων αυτό δεν αποτελεί άλλοθι για τις τότε επιλογές….) καταδικάζοντας την ΠΑ στην μετριότητα από πλευράς υλικού για μια τουλάχιστον δεκαετία και με την «σαλαμοποίηση» των παραγγελιών στην πολυτυπία (δεν πιστεύω να έχετε απορίες για την Πολεμική μας Βιομηχανία…?).
Η πρόταση του F/A-18 για την Ελλάδα αφορούσε κατά βάση την έκδοση L (εξ ου και το βαμμένο με ελληνικά σήματα YF-17 στην πιο πάνω φωτογραφία) χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν ήταν για μονοθέσια, διθέσια (επιχειρησιακά με ΧΟΣ) ή συνδυασμού και των δυο.
What if σενάριο….
Η Ελλάδα κατά την εισήγηση της ΠΑ επιλέγει 120 F/A-18L Cobra παίρνοντας και γραμμή παραγωγής – συναρμολόγησης στην ΕΑB για τον τύπο. Η ΕΑΒ παραλαμβάνει όλα τα κοινά κομμάτια από την Αμερικάνικη γραμμή παραγωγής των F/A-18 A/B και παράγοντας τα μοναδικά της έκδοσης L προχωρά στην τελική συναρμολόγηση των αεροσκαφών και έτσι γίνεται ο μοναδικός προμηθευτής αυτής της έκδοσης με την άδεις φυσικά της «μαμάς» Northrop. Η τελευταία μετά την Ελλάδα επιτυγχάνει και άλλες πωλήσεις της έκδοσης L και έτσι διευρύνεται ο κύκλος εργασιών της ΕΑΒ για τα μοναδικά τμήματα που κατασκευάζει.
Η ΠΑ έχοντας επιλέξει αποκλειστικά διθέσια αεροπλάνα αποκτά ένας άξιο διάδοχο των F-4 και Α-7 και απολαμβάνει υπεροχής  σε όλες τις μορφές του εναέριου αγώνα (νυκτερινό, BVR, κρούση, αντιπλοϊκό κ.τ.λ.).
Το F/A-18L ήταν πιο ακριβή πρόταση από F-16 και Mirage 2000 και η παραγγελία των 120 εξαντλούσε τις οικονομικές δυνατότητες για απόκτηση αεροσκαφών 3ης γενιάς. Οπότε η αγορά των Mirage 2000 (απαραίτητη στρατηγικά αλλά και σε τακτικό επίπεδο κούμπωνε καλύτερα με τα F/A-18L) θα πήγαινε χρονικά στα μέσα της δεκαετίας του 90 κατευθείαν για το -5 μοντέλο, άλλωστε τα Mirage F-1CG κρατούσαν ακόμα καλά. Επαναλαμβάνοντας για τους ίδιους λόγους τις επιλογές της δεκαετίας του ’70 παίρνει  και 40 Mirage  2000 διαφοροποιώντας τις πηγές  προμηθειών και αποκτώντας ένα ικανό αναχαιτιστικό, συμπλήρωμα του Cobra.
Αδιαφορώντας για αμφίβολής επιχειρησιακής αξίας εκσυγχρονισμούς των F-4 προχωρά στα τέλη της δεκαετίας του 90 σε συμπληρωτική παραγγελία άλλων 60 διθέσιων F/A-18L με το νέο και ακόμη ικανότερο ραντάρ APG-73 επεκτείνοντας την γραμμή της ΕΑΒ και  λίγο αργότερα 10 Μirage 2000-5. Έτσι ομογενοποιεί και εκσυγχρονίζει πλήρως τον στόλο της αποσύροντας πριν το 2010 όλους τους παλιούς τύπους μειούμενης επιχειρησιακής  αξίας και αυξημένου λειτουργικού κόστους με σημαντική οικονομία . Έτσι (με παρόμοιο δείκτη απωλειών) η ΠΑ θα είχε σήμερα την εξής σύνθεση:
55 F/A-18L (APG-73)
110 F/A-18L (APG-65)
44 Mirage -2000-5 Mk2
Σε μια σύνθεση υψηλότερης αποτελεσματικότητας, μεγαλύτερης ομοιοτυπίας και οικονομικότερων λειτουργικών δαπανών…. Και την ΕΑΒ απλά αλλού
Στα μέσα της δεκαετίας του 80  τότε η ΠΑ είχε βασικά δύο κατηγορίες μαχητικών: περίπου 150 F-4, A-7H και Mirage F-1CG και τον υπόλοιπο στόλο αποτελούμενο από δεκάδες F-5A και F-104G. Ειδικά ο αριθμός των τελευταίων ενισχύθηκε σημαντικά την εν λόγω περίοδο από παραχωρήσεις ολλανδικών και γερμανικών αεροσκαφών κάτι που επέτρεψε την οριστική απόσυρση των τελευταίων F-84F το 1983 !!! Το ζήτημα τότε για την ΠΑ ήταν οι αριθμοί καθώς η Τουρκία διέθετε μια αεροπορία με πάνω από 450 αεροσκάφη. Για τον λόγο αυτό η ΠΑ τα μαχητικά της "αγοράς του αιώνα" τα ενέταξε σε νέες μοίρες, που συγκροτήθηκαν τότε, καθότι στην ουσία δεν αντικατέστησαν κανένα τύπο από τους ήδη υπηρετούντες.
Έτσι μετά την 330 και 331, η 332 "Γεράκι" γίνεται η 3η Μοίρα της ΠΑ με το νέο μαχητικό και το 1993 συμμετέχει στην πρώτη της ΝΑΤΟική άσκηση με έναν εντυπωσιακό διάκοσμο του ενός, Νο 054 (54ο αεροσκάφος παραγωγής), εκ των συμμετεχόντων αεροσκαφών και κερδίζει τις εντυπώσεις σε όλα τα επίπεδα.....


Αναλυτικά η κατασκευή εδώ